Terwijl ik door Tekoa Canyon klim, word ik opnieuw getroffen door de schoonheid van de plek. Glooiende bergen en steile klifranden liggen hoog boven een smalle vallei die heen en weer kronkelt.
Het tafereel lijkt op een tafereel uit een sprookjesboek, behalve dat de bergen kaal zijn en er geen borrelend beekje door de vallei stroomt.
Toch heeft deze plek iets magisch.
Terwijl we langs een pad lopen dat door de kloof loopt, zie ik hoe vogels in zwermen van de ene naar de andere kant vliegen en hun toevlucht zoeken in de vele kleine grotten die de kliffen bedekken. De vogels vangen de bries op die onvermijdelijk door dit smalle kanaal waait. Als ik de spreeuwen zie opduiken en de duiven zie opstijgen, gaat mijn hart sneller kloppen; ze volgen een zacht, ontspannen ritme dat hier altijd aanwezig is.
Ik ben niet de eerste die verliefd wordt op deze plek. In de bijbelse traditie was Tekoa het middelpunt van de profeet Amos, wiens nauwe band met God alleen maar kon worden bevorderd door zijn inspirerende omgeving. Andere bijbelse figuren kwamen en gingen door Tekoa.
Een klooster aan de klif
Maar misschien wel de beroemdste bewoner van deze kloof vestigde zich hier na Bijbelse tijden. De derde-eeuwse christelijke monnik Chariton bouwde een klooster op de rand van een klif. De overblijfselen van het klooster, half zwevend in de lucht, zijn nog steeds zichtbaar voor degenen die door de kloof lopen.
Chariton was een van die introverte monniken die zijn best deden om weg te komen van de drukte van de gewone samenleving. Hij verliet zijn eerste klooster in Prat Stream (of Wadi Kelt, waar de profeet Jeremia woonde) in een poging te ontsnappen aan de commotie veroorzaakt door zijn eveneens stille volgelingen, die op de een of andere manier zijn eenzaamheid onderbraken.
In Tekoa Canyon was Charitons kloosterleven ascetisch en contemplatief. Hij kwam rond zonder veel te spreken en te vasten tot de avond viel, en bracht nachten door in een grot, afwisselend tussen slaap en gebed.
Tekoa Canyon was de perfecte plek voor een meditatieve monnik om te wonen, vooral voor iemand die van eenzaamheid hield. De kloof herbergt een van de grootste grotten met meerdere niveaus in Israël, een aantrekkelijk punt voor iemand die waarde hecht aan rust en zintuiglijke ontbering.
Tijdens een uitstapje naar deze grot (nu Chariton Cave genoemd) zou je het lawaai en de visuele verstoring van het gewone leven kunnen vergeten. Naast de Chariton-grot zijn er nog veel kleinere grotten verspreid langs de wanden van de kloof.
Velen zijn uitgerust met uitgehouwen rotsrichels, bogen en muren, een bewijs van de monniken die hier kwamen en Chariton opnieuw de eenzaamheid in volgden.
Tekoa Canyon is een plaats met een sterke en opvallende aantrekkingskracht. Nadat ik iets meer dan twintig jaar geleden vanuit de Verenigde Staten naar Israël was verhuisd, duurde het een tijdje voordat ik dit soort schoonheid kon waarderen. Omdat ik ben opgegroeid in het groene moerasgebied van New Orleans, Louisiana, had ik nooit gedacht dat ik dit soort landschappen aantrekkelijk zou vinden. Maar nu doe ik dat wel.
In deze woestijnachtige omgeving wordt elke ruwe rotsstructuur een natuurlijk beeldhouwwerk om naar te kijken. De schoonheid van de blauwe lucht tegen witte rotsen, de roep van een eenzame vogel: deze bezienswaardigheden en geluiden overspoelen de zintuigen op plaatsen als Tekoa Canyon.
De scène hier is ver verwijderd van waar ik ben opgegroeid; daar vulde een luidruchtige kakofonie van vogelgezang de grote bomen onder de met onweerswolken gevulde hemel.
Terwijl ik door deze kloof loop, word ik aangetrokken door het idee van eenzaamheid en meditatie, het soort dat je alleen kunt verwerven op een plek die vrij is van onderbrekingen of eisen aan tijd. Hier kon men langzaam en zachtjes in een meditatieve trance raken, waarbij men zich eerst concentreerde op de schoonheid van Gods schepping en zich vervolgens volledig liet opgaan in de treffende stilte.
Hoewel de meeste vormen van het moderne jodendom geen speciale nadruk leggen op meditatie, denk ik graag aan bijbelse profeten als Jeremia en Elia, die hun roeach hakodesj (verbinding met het goddelijke) bereikten op plaatsen van grimmige schoonheid.
In het boek Genesis ging zelfs onze patriarch, Isaak, uit naar lasuach basadeh (om in het veld te mediteren). Velen interpreteren deze woorden als een vorm van meditatie die buiten plaatsvond, weg van de grenzen van het dagelijks leven.
Door de eeuwen heen kwam hitbodedut, of zelfafzondering, voor in de geschriften van joodse mystici, aangeprezen als een instrument om dvekut (aanhangen aan God) te bereiken. Zowel de Rambam als zijn zoon, Abraham Maimonides, bespraken de waarde van deze praktijk.
Meer algemene voorbeelden van wijzen die zelfafzondering beoefenden waren de grote chassidische meesters, zoals de Ba’al Shem Tov en rabbijn Nahman van Breslov.
Dus hier in Tekoa Canyon ben ik in goed Joods gezelschap terwijl ik een perfecte plek op een grote witte rots vind. Ik neem even de tijd om het ongelooflijke uitzicht in me op te nemen, sluit dan mijn ogen en concentreer me naar binnen.
Vervolgens probeer ik, in de woorden van Abraham Maimonides, ‘het hart en de geest van allen behalve God leeg te maken en ze met Hem te vullen en bezig te houden.’ En terwijl ik mijn focus afleid van mijn gedachten naar één eenzaam vogelgezang, val ik in de meditatieve stroom die Tekoa Canyon vult.
