Omdat onze bevolking de afgelopen decennia ouder is geworden, is dit gepaard gegaan met een duidelijke toename van de ziekte van Parkinson (PD). De omvang van de stijging is echter zo verbazingwekkend dat we ons moeten afvragen wat er nog meer aan de hand is. Hoewel een vergrijzende bevolking zeker verantwoordelijk kan zijn voor deze toename, zijn er nog andere factoren die een rol spelen in wat werkelijk een epidemie is geworden?
Volgens een artikel dat in 2018 werd gepubliceerd door E. Ray Dorsey en zijn collega’s, “zijn neurologische aandoeningen nu wereldwijd de belangrijkste bron van invaliditeit, en is de snelst groeiende neurologische aandoening ter wereld de ziekte van Parkinson. Van 1990 tot 2015 is het aantal mensen met de ziekte van Parkinson verdubbeld tot ruim 6 miljoen.” Ze stellen ook dat dit aantal naar verwachting opnieuw zal verdubbelen tot meer dan 12 miljoen in 2040.
Hoewel er geen bekende manier is om Parkinson om te keren, weten we nu dat het in veel gevallen te voorkomen is. Vanwege de toenemende prevalentie van de ziekte, is er nu veel aandacht voor de reden waarom dit gebeurt. Dat gezegd hebbende, is er afgelopen april een baanbrekend onderzoek gepubliceerd dat ons enorm inzicht geeft in wat de onderliggende oorzaak van de ziekte kan zijn en ons op zijn beurt een goed inzicht geeft in hoe we dit kunnen voorkomen. Een ander onderzoek van Harvard, eveneens dit jaar gepubliceerd, kwam tot een soortgelijke conclusie.
Laten we eerst naar de studie van Harvard kijken. Gepubliceerd in de Amerikaans tijdschrift voor klinische voeding er staat: “Voedingspatronen met een hoge inname van fruit, groenten, peulvruchten, volle granen, noten, vis en gevogelte en een lage inname van verzadigd vet en een matige inname van alcohol kunnen bescherming bieden tegen Parkinson. De voordelen van een plantaardig voedingspatroon, inclusief vis, voor PD verdienen verder onderzoek.” Dat gezegd hebbende vind ik het andere onderzoek nog fascinerender en geeft het ons een goede reden voor optimisme, zowel op het preventiefront als op het gebied van het vertragen van de progressie van de ziekte en het mogelijk verminderen van de ernst van de symptomen.
Deze tweede studie, gerelateerd aan de gezondheid van het microbioom en het effect ervan op de ziekte van Parkinson, verscheen in het medische tijdschrift Nature. Eerst iets over ons microbioom. Zoals Harvard Health het beschrijft: stel je een bruisende stad voor op een doordeweekse ochtend, waar de trottoirs overspoeld worden met mensen die zich haasten om naar hun werk of naar afspraken te gaan. Ze lopen allemaal in verschillende richtingen en niemand lijkt precies op de ander.
Microbiomen in ons lichaam
Stel je dit nu eens voor op microscopisch niveau en je hebt een idee van hoe het microbioom er in ons lichaam uitziet, bestaande uit biljoenen micro-organismen van duizenden verschillende soorten. Deze bestaan uit bacteriën, schimmels, parasieten en virussen. Bij een gezond persoon bestaan deze ‘insecten’ vreedzaam naast elkaar, waarbij de grootste aantallen worden aangetroffen in de dunne en dikke darm, maar ook door het hele lichaam. Het microbioom wordt zelfs een ondersteunend orgaan genoemd omdat het zoveel sleutelrollen speelt bij het bevorderen van de soepele dagelijkse werking van het menselijk lichaam. Het heeft invloed op vrijwel elk gezondheidsgebied.
ONDERZOEK VAN DE afgelopen twintig jaar heeft ons laten zien hoe uitgesproken deze invloed is. Zonder tijd te besteden aan de exacte mechanismen van hoe het microbioom werkt, is het belangrijk om te weten dat het darmmicrobioom grote invloed heeft op alle systemen in ons lichaam en in het bijzonder op onze hersenen. (Dit is het resultaat van wat bekend staat als de darm-hersen-as.) Er gaat tegenwoordig nauwelijks een week voorbij zonder dat onderzoek onthult hoe invloedrijk ons darmmicrobioom is op de gezondheid van onze hersenen. Nadat we bijvoorbeeld tientallen jaren hebben gedacht dat de meeste van onze neurale verbindingen en hersenspecifieke hormonen in de hersenen werden gemaakt, weten we nu dat de meeste van hen uit de darmen komen en zich via de nervus vagus en andere middelen naar de hersenen banen.
Twee dingen om in gedachten te houden met het oog op ziektepreventie en mogelijke omkering: 1) U kunt de samenstelling van uw microbioom veranderen door uw levensstijlgewoonten en 2) de invloed van uw darmgezondheid op de hersenen is inderdaad uitgesproken.
Als we naar het onderzoek in Nature kijken, zien we dat er bij Parkinson-patiënten veel dysbiose in de darmen voorkomt. Simpel gezegd: er zijn te veel soorten ontstekingsmicroben en niet genoeg ontstekingsremmende microben. Deze onbalans is vaak de katalysator voor ziekte. Nu deze verbinding stevig verankerd is, en wetende dat we onze darmgezondheid onder controle kunnen houden met goede levensstijlgewoonten, kunnen we de kans op ziekten in het algemeen en zeker op Parkinson verminderen.
AL deze informatie wordt ondersteund door nog een andere studie, gepubliceerd in Bewegingsstoornissen. Dit medische tijdschrift concludeert dat een hogere naleving van een gezond plantaardig dieet verband houdt met aanzienlijk lagere risico’s op de ziekte van Parkinson. De studie onderzocht ook de impact van ongezonde plantaardige eetpatronen, waarbij werd vastgesteld dat diëten met meer verfijnde granen en met suiker gezoete dranken het risico op de ziekte verhoogden.
Geïnterviewd door de organisatie Forks over Knives verklaarde studieauteur Aedin Cassidy, PhD: “We hebben voor de eerste keer aangetoond dat het eten van een voedingspatroon met veel gezond plantaardig voedsel het risico op het ontwikkelen van de ziekte van Parkinson met 22 procent vermindert. ” Eenvoudige veranderingen in het dieet, waaronder het verhogen van de inname van fruit, groenten, noten en thee, kunnen het risico op het ontwikkelen van Parkinson verminderen. Tot op heden is er geen remedie voor Parkinson, dus strategieën voor preventie en risicovermindering zijn bijzonder belangrijk.
Maar er is meer aan de hand dan een dieet. Oefening lijkt een sleutelcomponent te zijn bij zowel preventie als bij het aanzienlijk vertragen van de progressie van de ziekte. Het Parkinson’s Outcomes Project laat zien dat mensen met de ziekte van Parkinson die eerder tijdens hun ziekte beginnen met sporten, gedurende minimaal 2,5 uur per week, een langzamere achteruitgang in de kwaliteit van leven ervaren vergeleken met mensen die later beginnen – en meer zou beter kunnen zijn. Het aanleren van vroege bewegingsgewoonten is essentieel voor het algehele ziektebeheer. Lichaamsbeweging is ook microbioomvriendelijk, dus het lijkt erop dat door het combineren van een plantaardig dieet en lichaamsbeweging de kans om geen Parkinson te krijgen aanzienlijk zou moeten verbeteren.
We weten nu met sommigen zeker dat de ziekte van Parkinson enigszins te voorkomen is en dat de symptomen ervan goed onder controle kunnen worden gehouden met een combinatie van intensieve lichaamsbeweging en een dieet met veel verschillende planten en weinig verzadigde vetten. Deze combinatie heeft goed gewerkt bij het voorkomen en omkeren van veel ziekten; laten we hopen dat deze eerste bevindingen met betrekking tot de ziekte van Parkinson ons een nieuw gebied in de gezondheidszorg zullen opleveren waar je “uren aan je dagen, dagen aan je jaren en jaren aan je leven kunt toevoegen.”
De schrijver is lid van de International Council of the True Health Initiative en zit in het bestuur van Kosher Plant Based. Hij is een gecertificeerde plantaardige voedingsdeskundige en personal trainer met ervaring in wellnesscoaching: www.alanfitness.com
